Američki sateliti nedavno su zabeležili izuzetno jasne snimke povećane kineske aktivnosti u orbiti Zemlje, u trenutku kada Sjedinjene Američke Države i Kina vode sve intenzivniju trku za dominaciju svemirom, prenosi Njuzvik.
Kompanija Maxar Technologies iz američke savezne države Kolorado, specijalizovana za satelitsku opservaciju, saopštila je da njihova tehnologija „vanzemaljskog snimanja“ (NEI – non-Earth imaging) omogućava dobijanje izuzetno preciznih i detaljnih fotografija bilo kog objekta u Zemljinoj orbiti. Prema njihovim rečima, nova generacija snimaka otvara „novu eru napredne vizuelne inteligencije“ u svemiru, prenosi Njuzvik.
Kineska Nacionalna svemirska administracija za sada nije komentarisala ove navode. Ipak, jasno je da Peking poslednjih godina ubrzava svoje svemirske ambicije – uključujući izgradnju mreže od 16 svemirskih stanica u Latinskoj Americi, razvoj svemirske stanice Tjangong i planove za slanje astronauta na Mesec do 2030. godine.
U odgovoru na kineski napredak, SAD su 2019. formirale Svemirske snage kako bi očuvale američku superiornost u svemiru. U aprilu ove godine, američki vojni satelit primećen je kako kruži u blizini para kineskih satelita, u sklopu sve češćih manevara „bliskih operacija“ u orbiti.
Fotografije Tjangonga i Šiđijana-26 – nova špijunska era
Početkom jula, Maxar je na društvenim mrežama objavio fotografije kineske svemirske stanice Tjangong i Međunarodne svemirske stanice, koje su snimljene iz orbite njihovim satelitom WorldView Legion. Snimci prikazuju strukturu objekata u dosad neviđenom kvalitetu, otvarajući vrata potpunom nadzoru aktivnosti u orbiti.
- Ovo nije samo tehničko dostignuće – to je ključna sposobnost za razumevanje svemirske dinamike – izjavila je Suzan Hake, direktorka sektora za saradnju sa američkom vladom u kompaniji Maxar Intelligence.
Ona je takođe podelila izuzetno jasan snimak kineskog optičkog satelita za osmatranje Šiđijan-26, koji je zabeležen 3. juna. Satelit je lansiran samo nekoliko dana ranije, 29. maja, a prema kineskim izvorima koristi se za prikupljanje informacija u službi nacionalnog razvoja.
Stručnjaci upozoravaju: Svemir postaje strateški bojno polje
- Ovakva rezolucija predstavlja revoluciju u nadzoru svemira – naglasila je Hake, dok holandski astrofizičar i predavač sa Tehničkog univerziteta u Delftu, Marko Langbruk, pojašnjava da se svemirski nadzor (space domain awareness) svodi na praćenje svega što se događa izvan Zemljine atmosfere.
To uključuje detekciju svemirskog otpada, izbegavanje sudara, karakterizaciju objekata i analizu njihovog ponašanja – što može pružiti uvide u njihovu funkciju, namere i potencijalnu pretnju.
These images of the ISS and China’s Tiangong Space Station were collected by one of Maxar’s WorldView Legion satellites—showcasing our ability to image mid-inclination orbits with unmatched clarity.
With sub-10 cm SSD and rapid tasking, we’re unlocking new capabilities in space… pic.twitter.com/VISPVvOR5w
— Maxar Technologies (@Maxar) July 1, 2025
- Moramo pažljivo pratiti sve aktivnosti u orbiti, ne samo zbog bezbednosti već i kako bismo pozvali odgovorne aktere na odgovornost – rekao je Langbruk.
Prema njegovim rečima, slike koje je prikupio Maxar pomažu u razumevanju funkcionalnosti kineskih satelita, kao i u identifikaciji tehnoloških unapređenja u odnosu na prethodne modele.
Kina testira orbitalne manevre: Prvo punjenje gorivom u visokoj orbiti
Kineske aktivnosti u svemiru pažljivo se prate i iz drugih razloga – nedavno su dva kineska satelita prvi put uspešno izvršila spajanje u visokoj orbiti kako bi izvršili dopunu goriva i nastavili rad. Ovaj manevar, retko viđen izvan laboratorijskih uslova, označava važan korak ka dugoročnom opstanku kineskih svemirskih kapaciteta.
